ZWOLLE-ZUID – “Ik loop met verdriet”, zegt Sergio Pivetti (77), duidelijk aangedaan. “Je moet ouderen, waarvan er één niet meer thuis kan wonen, niet uit elkaar halen.”
De in Modena geboren Italiaan woont sinds 1961 in Nederland. Hij dringt aan op een interview, want hij wil dat de mensen wakker worden. “Iedereen denkt dat ie jong blijft, maar ooit kan je voor zo’n situatie komen. Als je mensen die zo lang bij elkaar zijn uit elkaar trekt, maak je de grootste liefdes kapot”, benadrukt hij, heftig gebarend. “Ik heb er al zoveel mensen over gesproken, maar vind dit niet kloppen. Ik vertel dit verhaal niet voor mezelf, maar algemeen, voor iedereen.”
Als oplossing ziet Pivetti gebouwen met tweekamer-mogelijkheden voor mensen die in deze situatie verkeren. “Ik kom voor de mensen op en vind het een angstig idee dat men zijn of haar grote liefde moet achterlaten. Dat vind ik zo gemeen. Mensen gaan dan echt dood van verdriet. Iedereen wordt in Nederland geholpen, maar waarom deze mensen niet?”
Tranen
Hij vertelt al jaren met zijn zorgen te lopen. “Ik heb een gevoel voor dit soort dingen.” Heeft dat ook nog te maken met zijn Italiaanse oorsprong? “Denk het wel. Ik wil niet dat oude mensen in de zeik worden genomen. Ik heb mijn schoonzus en mijn broer ook geholpen toen ze ziek waren en kom ook graag voor een ander op.” Pivetti, zelf al 26 jaar kankerpatiënt, kreeg ook tranen in de ogen toen hij voormalig snowboarder Bibian Mentel, die ook steeds wordt geconfronteerd met kanker, onlangs zag schitteren bij Dancing with the Stars. “Veel mensen zouden aan haar positieve instelling een voorbeeld moeten nemen. Ik ga haar sowieso een kaart sturen.”
De Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) zegt het heel verdrietig te vinden voor de mensen die het betreft. “In principe moet het wel mogelijk zijn om samen te blijven wonen, maar we zien en horen vaak dat er geen plek is en soms wil één van de partners zelf liever niet op een gesloten afdeling van een verpleeghuis tussen demente ouderen wonen en kiest hij of zij er zelf voor om apart te wonen. Maar deze zaak laat ook zien dat de route naar het verpleeghuis verstopt zit. Er moet veel meer worden gedaan om geschikte woonvormen voor ouderen te ontwikkelen, zodat we dit zoveel mogelijk kunnen voorkomen.”
Woningbeleid
In dat proces hebben gemeenten volgens de ANBO een belangrijke rol. “Zij moeten woningbeleid voor ouderen maken. En wij zien dat heel veel gemeenten daar helemaal niet mee bezig zijn. Ze zijn helemaal niet voorbereid op het feit dat hun inwoners ouder worden en in een ongeschikte woning blijven zitten omdat er geen geschikte seniorenwoningen zijn. Daardoor ontstaat er regelmatig een crisissituatie waardoor mensen in het ziekenhuis belanden en niet meer terug naar huis kunnen. Dan moeten ze naar een verpleeghuis en daar is vaak niet direct plek. Met als gevolg dat mensen in een verpleeghuis terecht komen ver van hun huis vandaan. ANBO pleit ervoor dat er (ook vanuit de wijkverpleging) meer werk wordt gemaakt van preventie, zodat dit kan worden voorkomen. En dat gemeenten echt aan de slag gaan met het ontwikkelen van voldoende geschikte woningen voor ouderen.”
Aandacht
De gemeente Zwolle reageert dat in het coalitieakkoord 2018-2022 is afgesproken de komende jaren speciaal aandacht te geven aan Zwolse senioren. “Zwolle wil nu en in de toekomst een stad zijn waar het voor senioren prettig is om te wonen, te verblijven en vitaal en waardig ouder te worden. Daarvoor hebben wij een speciale ouderenagenda in de maak. Woningen bouw je niet alleen voor de bewoners van nu en morgen, maar ook voor de bewoners van de toekomst. Dat is lastig, want demografische ontwikkelingen laten zich niet exact voorspellen. We weten wel dat de groep ouderen de komende tien jaar aanzienlijk groeit. Bovendien zijn de woonwensen van bijvoorbeeld ouder wordende Zwollenaren, doorstromers en jonge gezinnen nogal verschillend.”
Tempo
Als oplossing ziet de gemeente Zwolle méér variatie in woningbouw en levensloopbestendig bouwen, zodat bestaande woningen gemakkelijk aangepast kunnen worden. “Maar je hebt vaak een flinke aanloop nodig voordat die woningen er staan. En er zijn veel partijen bij betrokken. Denk maar aan woningcorporaties, projectontwikkelaars, zorgaanbieders, enzovoort. Tot slot moet ook de woonomgeving soms worden aangepast aan de bevolkingssamenstelling en moet er voldoende aanbod zijn van ondersteuning en (welzijns)activiteiten. Om op dit onderwerp tempo te kunnen maken, hebben we op de begroting voor komend jaar extra geld aan de kant gelegd voor wonen en zorg, maken we afspraken met woningcorporaties en met de zorgverzekeraar. Ook investeren we in een project ‘vitaal en veilig thuis’ waarin met huisbezoeken wordt gewerkt aan het versterken van de vitaliteit van senioren en de veiligheid van senioren in en om de woning. Net als de ANBO, ziet ook de gemeente de urgentie van geschikte woonvormen, óók voor ouderen.”
Maatwerk
“Mensen wonen steeds langer thuis. Als één van de partners zorg nodig heeft en de ander heeft geen indicatie, dan is het niet zomaar mogelijk dat beiden kunnen verhuizen naar een situatie waar de zorg geboden wordt”, reageert woonzorgconcern IJsselheem. “Bij IJsselheem delen wij de mening van de heer Pivetti over het samen laten blijven wonen van echtparen. Niet in alle gevallen lukt dat nog of is dit wenselijk voor één van de partners. Bij IJsselheem kijken we zoveel mogelijk naar maatwerkoplossingen. Gelukkig zien wij ook mooie voorbeelden waarbij oudere echtparen wel samen kunnen blijven wonen. In onze nieuwe huisvestingsplannen nemen we deze behoefte van echtparen nadrukkelijk mee.”