BINNENSTAD - Museum de Fundatie toont vanaf 24 mei twaalf pasteltekeningen van Bob Dylan (1941). Met de portrettenserie Face Value uit 2012, in bruikleen van The Bob and Jenny Ramsey Collection, is voor het eerst zijn beeldende kunst in Nederland te zien.
“De tekeningen zijn even direct en ongepolijst als zijn muziek”, meldt het museum De ‘karakterstudies’, zoals Dylan ze zelf noemt, stellen portretten van drie vrouwen en negen mannen voor. Ze kijken de toeschouwer met een zekere brutaliteit rechtstreeks aan. In trefzekere lijnen vangt Dylan karakters die een samenstelling zijn van eigenschappen die hij verzamelde uit zijn omgeving, herinneringen en interesse in echte en fictieve personen. De titels van de werken zijn een samenstelling van wat Dylan wil uitbeelden (Losing Face, Face Down of In Your Face), gevolgd door voor- en achternaam van een persoon. Duidelijke aanwijzingen of hij werkelijk pianiste Sylvia Renard of schrijver Nigel Julian bedoelt, ontbreken. Alleen Dylan kent de werkelijke identiteit van de geportretteerde. “The subject always contributes to the result in some kind of way”, zegt Dylan hierover. “A person can appear with a variety of expressions. We see people who know how to put on a smiling face or a sad one or an angry one, but it’s only a front. An actor can fake just an emotion, but that’s not who they are in real life. You can only tell so much by looking at a person’s face. Body language is way more important.”
De serie Face Value selecteerde Dylan voor een presentatie in 2013 in The National Portrait Gallery in Londen. Daarna reisden de werken naar Denemarken, de Verenigde Staten, Duitsland en nu doen ze Nederland aan. Ze hebben een unieke plek in Dylans oeuvre. Sinds zijn jeugd schetst en tekent hij veel. Vanaf de jaren zestig schildert hij met olieverf, maar niet eerder maakt hij portretten. Ook afwijkend is zijn kleurgebruik in deze pastels: kiest hij normaliter voor veel expressie en contrast, voor de gezichten zijn vier of vijf zachte kleuren gebruikt. Dylan werkt laag over laag, waarbij hij begint met het opzetten van het portret in dunne potloodlijnen, daar een zachtroze of crème laag over aanbrengt, dat uitveegt met zijn vingers en met zwart of donkerbruin het portret verder invult. Ze getuigen, net als zijn songs, van een inventieve verbeeldingskracht. Dylan liet zijn publiek voor het eerst kennismaken met zijn tekentalent in het door hemzelf ontworpen boek Writings en Drawings uit 1973, waarin hij songteksten combineerde met paginagrote inkttekeningen. Later publiceerde hij Drawn Blank (1989 en 1991-1992), waar hij tien jaar geleden een serie gouaches en aquarellen bij maakte.
Tegenover Dylans werk wordt de ruim 350 jaar eerder geschilderde portretreeks van de familie Craeyvanger gepresenteerd. Gerard ter Borch, Zwolle’s internationaal meest beroemde kunstenaar, portretteerde Willem Craeyvanger, Christine van der Wart en hun acht kinderen tussen 1651 en 1658. Uit de zeventiende eeuw is geen vergelijkbare complete serie van geschilderde portretten van leden van één gezin bekend. Face Value is een vervolg op eerdere tentoonstellingen van Museum de Fundatie waarbij het portret centraal staat. De populariteit van fototentoonstelling Dutch Identity (2016) en Zie de Mens! (tot januari 2017) – met portretkunst van Bacon, Brancusi, Dumas en Richter – bewezen dat een oud genre als het portret leeft, juist in de 21e eeuw.
