BINNENSTAD – De Zwolse archeologen zijn momenteel bezig met opgravingen aan de Papenstraat, op de locatie waar de panden van discotheek X-Ray en Suisse stonden. “We hebben alle eigenaren van de panden vanaf 1832 in beeld, maar we zijn vooral benieuwd naar de periode daarvoor”, vertelt stadsarcheoloog Michael Klomp.
Op deze plek had Antonie Cierenberg zijn kousenfabriek totdat die failliet ging. Erna kwam Klinkert met zijn lakken, die later verhuisde naar de Hertenstraat. De bekende drukker La Riviere en Voorhoeve nam vervolgens zijn intrek in het pand. Het nog in de grond aanwezige muurwerk moet uitsluitsel geven over het gebruik voor 1832. Daaruit blijkt volgens Klomp dat er twee kleinere huizen hebben gestaan die ergens in de 14e eeuw zijn gebouwd. Achter die voormalige huizen hebben de archeologen inmiddels vier beerputten gevonden.
“Er was hier korte tijd de school van het Departement van ’t Nut van het Algemeen (Nutsschool) gevestigd. Die is later verhuisd naar de Bitterstraat en de Wezenlanden. In een van de beerputten hebben we ook veel griffels gevonden. Heel bijzonder is de vondst van een deel van een ornament van Christus die afdaalt in het Voorgeborchte om alle rechtvaardigen en Adam en Eva te bevrijden en alsnog mee te nemen naar de Hemel. Het is heel fraai gemaakt en uniek. Dergelijke ornamenten zijn er wel, maar niet met deze voorstelling. Mogelijk is die met de beeldenstorm in de put gegooid.”
Het duidt volgens de stadsarcheoloog op de mogelijkheid dat er ook op deze plek een geestelijke instelling heeft gezeten. “Er zat veel aan geestelijkheid in dit gebeid, maar voor zover bekend vooral aan de andere kant van de Papenstraat die toen nog Kosters of Keizersteeg heette. Ik heb goede hoop dat we nog meer onderdelen van het ornament vinden.”
Het spannendste voor de Zwolse archeologen zijn echter de twee oude greppels die parallel door het terrein lopen. Ook de oorspronkelijke dekzandrug waarop Zwolle is gebouwd is op deze plek te zien. Klomp: “De greppels zijn minimaal 13e eeuws, de periode waarin Zwolle is ontstaan. Ze moeten iets omgrenzen, maar waar horen ze bij? Die oude structuur hopen we in beeld te krijgen. Elke fase heeft hier zijn sporen nagelaten. We hopen nog paalsporen te vinden uit het pre-stedelijke Zwolle.”
De huidige opgraving levert volgens de stadsarcheoloog in ieder geval een prachtige doorkijk in de geschiedenis op van de 13e eeuw tot de huidige X-Ray. Het onderzoek is voorlopig nog niet afgerond. De Zwolse stadsarcheoloog verwacht met zijn team nog tot 20 juli nodig te hebben om het terrein grondig te onderzoeken. “Je raakt hier aan de oudste kern van de stad; iedere kleine vondst kan van grote waarde zijn.”
