BINNENSTAD – Stichting SUUS houdt op zondag 3 december om 15.00 uur in de Grote Kerk een korte herdenkingsbijeenkomst ter nagedachtenis van Joan Cele die zeshonderd jaar geleden overleed. Cele zal zelf, op wonderbaarlijke wijze, even bij de herdenking aanwezig zijn, meldt SUUS.
Zeshonderd jaar geleden, om precies te zijn op 9 mei 1417, is Joan Cele overleden. In Zwolle is weinig aandacht aan deze historische datum besteed. Daar wil Stichting SUUS, vlak voor het eind van het jaar, toch nog iets aan doen. “Wie is Joan Cele, aan wie in Zwolle alleen het Cele-poortje en het Cele-complex nog herinneren? Wat wij in elk geval weten is dat hij in 1343 in Zwolle is geboren, daar het uit drie klassen bestaande parochieschooltje volgde (meer was er toen niet), vervolgens de Latijnse school in Deventer afmaakte, waarna hij, vermoedelijk in Parijs, de magistertitel behaalde. Met die titel mocht hij lesgeven in Latijn (de taal toen van kerk en wetenschap, dat laatste vergelijkbaar met het Engels van nu), logica, discussietechniek, rekenen, meetkunde, sterrenkunde en muziekleer”, weet de stichting.
“Het Zwolse stadsbestuur had intussen het parochieschooltje overgenomen, zocht daar een wetenschappelijk geschoolde rector voor en vond die in Joan Cele. Deze wist het schooltje van drie klassen om te bouwen tot een school van acht en op zo’n hoog peil te brengen dat leerlingen van heinde en verre, onder meer uit Keulen, Trier, Kempen en Holland, naar Zwolle trokken. Aan dat succes droeg mede bij zijn vriendschap met Geert Groote uit Deventer, die in 1379 een religieuze vernieuwingsbeweging was begonnen die Moderne Devotie is gaan heten. Hij wilde op moderne wijze het leven van de eerste christenen na gaan volgen die leefden in gemeenschap van goederen en de maaltijd met elkaar deelden. Naar dat voorbeeld ontstonden er huizen van broeders en zusters van het gemene (lees: gemeenschappelijke) leven. Eerst in Deventer, maar al gauw ook elders, zoals in Zwolle. De broederhuizen richtten internaten op voor scholieren om die op te voeden in de geest van de moderne devotie. Met grote steun van Joan Cele, die zelf in een klooster zou zijn gegaan als Geert Groote hem niet had tegengehouden, omdat volgens hem diens goddelijke opdracht in het onderwijs lag. Behalve schoolmeester van hoog niveau was Joan Cele ook koordirigent en organist. Kortom, een man die het verdient om niet te vergeten.”
Theo van de Vliet schreef een tekst voor de herdenking, die wordt gezegd en gespeeld door Gerard Zuyderhoff en Janpieter Boudens. Een klein Gregoriaans koor en organist Toon Hagen verzorgen de muzikale begeleiding. De voorstelling is gratis toegankelijk en duurt ongeveer veertig minuten.
