Hoe kun je zorgen voor een positief sportklimaat voor de spelers? En hoe begeleid je de coaches en trainers in hun ontwikkeling? Hoe rol je het technische plan uit binnen de jeugdopleiding?
Drie clubkadercoaches zijn aangesteld om hier, onder aansturing van de technische commissie (TC), komend basketbalseizoen invulling aan te geven.
Rineke van der Meer vertelt: ‘Als TC hebben we voor de voorbereiding van dit seizoen een technisch plan opgesteld, waarin uitgedacht is hoe we de jeugdteams willen coachen en zich laten ontwikkelen. Welke vaardigheden en welke kennis over het spel horen bij welke leeftijd? En wat is een logische opbouw hiervan door de jaren heen? In het plan hebben we bijzondere aandacht voor het verder ontwikkelen van een positief sportklimaat binnen de vereniging. Het gaat dan bijvoorbeeld om de didactische en pedagogische kennis van trainers/coaches, maar ook ouders spelen hierin een rol.
We hebben bij het ontwikkelen van het plan onder andere gebruik gemaakt van de kennis van het lectoraat Sportpedagogiek van Windesheim (www.sportpedagogiek.nl) en het landelijke actieplan Veilig Sportklimaat. Ook hebben we hierover cursussen en workshops gevolgd die via o.a. NOC*NSF en Sportservice Zwolle aan ons werden aangeboden. Twee studenten Sportkunde van Windesheim hebben vervolgens onderzoek gedaan onder de leden.
De nieuwe clubkadercoaches gaan ons nu helpen bij het uitvoeren van dit plan. In een positief sportklimaat is winnen niet een doel op zich, maar het resultaat van een goed ontwikkelklimaat. Als we de technische lijn en de pedagogische lijn met zijn allen oppakken komt het resultaat daar vanzelf uit voort. Het is een investering die we in trainers en spelers doen voor de lange termijn.’
Tijdens de kick-off van het nieuwe seizoen, een bijeenkomst op 13 augustus jl. met de trainers/coaches, teammanagers, de TC en de clubkadercoaches, heeft Arnoud de Jonge als kersverse voorzitter van de TC het nieuwe beleid bij de teamcoaches/teamtrainers geïntroduceerd. ‘In het plan focussen we op teamontwikkeling en positiviteit. De clubkadercoaches kunnen zorgen voor verbinding tussen coaches en teams, en voor het creëren van draagvlak voor de technische lijn. Verder vinden we het belangrijk dat trainers en coaches zich kunnen ontwikkelen, en in hun ontwikkeling begeleid worden. Focus op fun is het derde punt. We willen dat iedereen die betrokken is bij onze club plezier heeft in de sport: spelers, ouders, coaches, teammanagers en scheidsrechters. Samen met Rineke van der Meer en Lodewijk Witteveen heb ik de afgelopen weken gesprekken gevoerd met de clubkadercoaches, over hoe zij ons en de coaches/trainers van de teams kunnen helpen om het plan uit te voeren. Daar ben ik heel enthousiast over, ik zie het als een mooie investering in de club en in het basketbal.’
Na deze introductie door Arnoud stelden de drie clubkadercoaches zich voor:
Erwin Hageman is clubkadercoach voor de oudere teams, U18 en hoger. ‘Ik heb 15 jaar Eredivisie basketbal gespeeld. Van 2004 tot 2006 heb ik in het bestuur van Landstede basketbal gezeten. Ook heb ik door de jaren heen diverse teams gecoacht. Ik heb als speler én als coach ervaring in wat je moet doen om jezelf te verbeteren, of anderen te helpen zich te verbeteren. Positiviteit is daarbij heel belangrijk. Je doet het niet fout, je praat over hoe het anders kan, waardoor je er meer uit zou kunnen halen.’
Mathieu ten Dam is clubkadercoach voor de jongere teams, U16 en lager. ‘Ik heb 8 jaar in Amerika gespeeld. Daarna heb ik in België en Nederland gebasketbald. Toen ik stopte als speler en vervolgens coach werd heb ik me weer breder ontwikkeld. Ik speelde altijd als center, maar moest nu als coach alle posities op het veld weer heel goed kennen. Ik heb veel cursussen gevolgd, veel met andere coaches gesproken en heel veel gelezen. En dat doe ik nog steeds. Als coach kun je ervoor zorgen dat negatieve gevoelens niet blijven hangen bij de kinderen. Hoe je dat doet, dat wil ik graag aan anderen overbrengen.’
Henk Sporkslede heeft als specifiek aandachtsgebied het mentale gebied. De andere clubkadercoaches of de TC kunnen hem erbij betrekken, bijvoorbeeld bij teams waar het onderling niet lekker loopt, of tussen coach en ouders. Henk: ‘Ik heb heel kort aan basketbal gedaan, maar wel heel lang aan topsport, maar dan in de vechtsport. In de vechtsport móet je wel positief zijn, want je weet ‘ik moet zo de mat op, en ik ga klappen krijgen, of klappen uitdelen’. Mijn zoon ging basketballen bij ZAC en bij toeval ben ik toen in het coach/trainerschap beland. Mijn motto is ‘spelend leren spelen’. Dat sluit helemaal aan bij positief coachen en denken. Je stuurt kinderen/jongeren het veld in, en ze maken fouten, natuurlijk. Juist fouten bieden kansen om te leren.’
Arnoud licht de praktische kant toe: ‘De clubkadercoaches zijn op maandag- en woensdagavond in de Landstedehal aanwezig. Als coach kun je bij hen terecht met elke vraag, ik noem een paar voorbeelden: ‘hoe bouw ik een training op?’, ‘ik wil even sparren over wat ik zag bij de wedstrijd afgelopen weekend’ of ‘hoe steek ik de communicatie met de ouders in?.’
Wat zijn de technische en tactische lijnen die we als TC in ontwikkeling hebben? Rineke: ‘Voor de jeugd t/m U16 ligt er een basis voor het technische deel. We steken in op fundamentals. Mathieu en Erwin hebben voor de teamcoaches een puntenlijst opgesteld waarmee ze bij de eerste trainingen aan de slag kunnen. Rond de herfstvakantie is het plan voor het hele jaar uitgewerkt. Het wordt opgedeeld in blokken, die van vakantie tot vakantie lopen. De blokken geven de richtlijn waar je in een periode als trainer mee kunt werken.’
Lodewijk Witteveen vult aan: ‘Bepaalde leeftijdsperiodes zijn de meest geschikte periodes om bepaalde vaardigheden aan te leren. Daar willen we meer op aansluiten. Het nieuwe plan gaat hier op in en legt goed uit wat het beste past bij welke leeftijd. De groeispurt is een heel dominant punt om rekening mee te houden, en de training op aan te passen. Hoe differentieer je in je trainingsaanpak bijvoorbeeld als je kinderen in je team hebt die in verschillende fasen van hun groeispurt zitten? Maar ook als je een team hebt waarin sommige kinderen hogere ambities hebben dan andere.’
De trainers/coaches hebben aan het eind van de avond samen met de clubkadercoaches nagedacht over wat ze zouden willen leren of waar ze hulp bij zouden willen. Daar kwamen mooie punten naar boven waar de trainers en coaches graag bij worden ondersteund.
De clubkadercoaches weten wat hun te doen staat!
