(door Erik-Jan Berends) ZWOLLE - Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDOD) heeft voor zaterdag 20 mei een grote publieksdag georganiseerd nu het project Ruimte voor de Rivier helemaal klaar is. Met de publieksdag wil ze de nieuw ingerichte gebieden langs de IJssel symbolisch teruggeven aan de Zwollenaar. Onderdeel van de talrijke activiteiten zijn optredens van theatergroep De Reizigers.
Zij luistert de uiterwaardenwandeling op die als vertrektpunt De Vreugdehoeve aan de Zalkerveerweg 20 heeft. Bezoekers kunnen over laarzenpaden (onverharde wandelpaden) een rondje wandelen, tot aan de IJssel aan toe. De wandelaars kunnen tussen 11.00 en 13.00 uur vertrekken. Onderweg komen ze ongetwijfeld De Reizigers tegen. Artistiek leider is Cees Bavius. “De spelers variëren in leeftijd van 20 tot 78 jaar”, vertelt hij. “Het idee is dat ze kunnen meereizen. Als ze geen zin (meer) hebben, stappen ze er gewoon uit. Het zijn dus geen professionals, maar De Reizigers is ook geen amateurgroep. Het zijn mensen die nooit hebben gedacht dat ze ooit eens zouden toneelspelen. Iedereen mag altijd meedoen.”
Bavius heeft een ruime staat van dienst en maakte onder meer vijftien jaar lang theaterproducties in de Vogelaarwijken. De productie die in de Vreugderijkerwaard wordt gespeeld, noemt hij IJsselen. “De IJssel leeft, daarom heb ik de productie IJsselen genoemd. De bewoners van dit gebied delen hun liefde voor de rivier. Er doen op 20 mei zo’n tien spelers mee. De optredens zijn een verfraaiing van wat er is. Ik kon op zo korte termijn niet meer uitgebreid bewoners interviewen, dat kost me zeker een jaar. Het hele proces van de dijkverlegging heeft te veel emoties opgeroepen, daarvan kan ik dan niet in een maand een productie maken. De bezoekers van de publieksdag maken de wandeling en krijgen onderweg een aantal dialogen te horen. We hebben iets dergelijks ook bij de opening van de nevengeul in Vilsteren gedaan. Dat werd erg gewaardeerd door zowel publiek als spelers.”
Als theatermaker die vooral met tekst werkt, wilde Bavius vooral iets inhoudelijks doen. “Ik kwam op Voerman terecht, de ‘IJsselschilder’ die eigenlijk zowel door Hattem, Kampen als Zwolle wordt geclaimd. Ik ben naar het museum gegaan en zag daar de werken van senior die vooral de wolken en de verbeelding schilderde en junior die vooral naturalistisch en realistisch werk heeft gemaakt.” Op basis daarvan heeft Bavius vier sketches gemaakt. Die worden uitgevoerd op plekken waar ook schilders van kunstenaarsvereniging Palet zitten te werken aan schilderijen van het IJssellandschap. Die worden later weer geëxposeerd in de Vreugdehoeve en in het kantoor van het waterschap.
“Het thema van de eerste sketch is vooral: hoe kijk je naar de natuur? In de hoop dat je anders gaat kijken”, verklapt Bavius. “In de Vreugdehoeve zit Voerman senior met zijn vrouw Verkade. Hij kijkt met verbeelding naar de natuur en realiseert zich dat het waarschijnlijk over twintig jaar heel anders is. Tegenwoordig kijken we echter heel realistisch, net zoals Voerman junior deed. De fantasie blijft echter altijd. Om mensen met een open blik te laten kijken, kan ik niet met een sketch bereiken, maar ze wel opmerkzaam maken van de gedachte die er achter zit.” Onderweg, in de tweede sketch, zitten Jonkheer Van Voorst en Jonkvrouwe van Werkeren. Zij werken ook aan de verbeelding en daarbij komen historische vetes weer boven. De wandelaars ontmoeten vervolgens Lammert, Wichert en de IJsselvrouw. Lammert is pragmatisch en vindt het prima van zijn oude stek te vertrekken. Wichert wil niet weg en vindt de dijkverlegging maar onzin. Zij steggelen daarover tot de IJsselvrouw komt, waarop ze beiden verliefd zijn. Dan vertellen ze over hun gezamenlijk liefde voor de IJssel. Antje Milieu en Coby Recrea vormen het vierde koppel. Hier speelt de dialoog van de ecoloog die alles documenteert en de recreant die vindt dat je het landschap gewoon moet beleven. Bavius: “De spelers hebben richtlijnen, maar spelen vrije improvisatie. Dat betekent dat ze het publek ook bij hun act kunnen betrekken. Ze hebben historische kostuums aan, zodat ze goed zijn te onderscheiden van het publiek.”
Bij de loswal aan de Geldersedijk in Hattem kunnen bezoekers van de publieksdag tussen 10.00 en 16.00 uur op een boot stappen die hen naar één van de gegraven nevengeulen in Schelle-Oldeneel vaart (en weer terug). De loswal bevindt zich onderaan de oude IJsselbrug aan Hattemse zijde. Vanuit Zwolle slaat u na de brug rechtsaf de Geldersedijk op. De loswal ligt dan aan de rechterkant van de weg.
Bij de Nieuwe Bierton aan de Schellerbergweg 27 kan men tussen 11.00 en 13.00 uur een fietstocht maken van 20 kilometer. Daar wordt ook de routekaart uitgegeven.
