(door Erik-Jan Berends) ZWOLLE – ‘Meer aandacht voor het persoonlijke verhaal’. Dat is het subthema van ‘Vrijheid geeft je door’ voor het 27e Bevrijdingsfestival Overijssel dit jaar, laat organisator Niek van der Sprong weten. “Steeds minder mensen kunnen de gebeurtenissen navertellen; het wordt echt geschiedenis.”
In de aanloop naar het grote festival op 5 mei wordt op het vertellen van dat verhaal ingespeeld. Zo is op 27 maart de scholentour Anders Om begonnen. “De voorstelling is gemaakt door twee studenten van ArtEz”, legt Van der Sprong uit. “Zij spelen het stuk dertig keer voor groepen 7 en 8 van diverse basisscholen. Het verhaal gaat over hun opa’s, waarvan de één bij de NSB zat en de andere van Joodse afkomst was. Waar ze eerst vrienden waren, verwijderen ze zich tijdens de oorlog van elkaar.” De voorstelling is ook te zien tijdens het jaarlijkse Theater na de Dam op 4 mei, na de dodenherdenking, in schouwburg Odeon. Om 21.00 uur zijn daar tevens voorstellingen te zien van Theatergroep Boer & Buys, De Jonge Honden en Theater De Makkers. “Voorheen was Theater na de Dam op het festivalterrein. Dat was wat onrustig en bovendien wilde Zwolse Theaters ook graag meewerken. Vandaar dat we nu vier voorstellingen op één plek in Odeon hebben. Dat brengt ook mooi wat saamhorigheid met zich mee”, aldus de organisator.
In het memory Museum in Nijverdal komen op 5 april tientallen jongeren uit Overijssel bijeen om te worden benoemd tot Ambassadeur van de Vrijheid Junior. Van der Sprong: “Ze krijgen er een rondleiding en twee vrijheidscolleges van Dolf Jansen en Naema Tahir.” Een andere activiteit voor 4 en 5 mei, is het college van Prem Radhakishun bij Stadkamer op 26 april. De uitgesproken Radhakishun zal er spreken over de ultieme vrijheid van meningsuiting, uiteraard gevolgd door een gesprek. In aanloop naar Bevrijdingsdag bouwen verder vier middelbare scholieren van de Thorbecke scholengemeenschap aan een ‘tiny house’, een mobiel onderkomen voor mensen die op de vlucht zijn.
De Bluebettes openen dit jaar het festival op 5 mei, een concert waarbij vrienden, familie, opa’s en oma’s worden uitgenodigd. “We zijn in 2010 begonnen met een programma voor senioren en stuurden uitnodigingen naar verzorgingshuizen. We ervaren nu hoe snel de tijd gaat. Steeds meer senioren wonen zelfstandig, daarom de extra oproep om familieleden en grootouders mee te nemen”, zegt Van der Sprong. Bijzonder verder, vindt hij het project Keuzeparadijs van Theatergroep De Makkers. Zij laten kinderen ervaren dat keuzestress eigenlijk een heel grote positieve vrijheid van keuze is. In het Windesheim Theater spreekt Eric Corton over zijn visie op vrijheid en Ozcan Akyol leidt keukentafelgesprekken n het Wereldpaviljoen.
Op de diverse podia zijn op het festival tal van Zwolse bands te zien, waaronder Money & The Man, Karel J. Schepers, Roots Rising, Chayah en Erwin Nyhoff. Zeer bekende namen die het hoofdpodium betreden zijn Waylon, Jett Rebel, Danny Vera, Blaudzun en Kensington. Het optreden van Broederliefde, de beoogde Ambassadeurs van de Vrijheid, is vervangen door Fais. Van der Sprong vindt het jammer dat het optreden niet doorgaat na antisemitische uitspraken van de zanger van de band. “De bandleden zijn naar Auschwitz geweest en hebben daar een documentaire gemaakt. En ze zijn zelf naar Amsterdam geweest om excuses aan te bieden. Dat heeft de jongeren veranderd en dat verhaal zou je ook kunnen vertellen. Broederliefde heeft zich nu helaas zelf teruggetrokken. Naar ik aanneem, willen ze gewoon verder en niet steeds worden achtervolgd met dit verhaal.”
De organisator beschouwt Bevrijdingsfestival Zwolle als ‘een soort uitvergroot familiefestival’. “We houden de programmering bewust heel breed en houden dat format vast. Iedereen vindt er een plek en overal vragen we aandacht voor het thema. Zo proberen we onder meer onverschilligheid tegen te gaan en bezoekers mee te geven dat ze er wel toe doen en dat ze wel invloed hebben op de vrijheid. De betekenis van 4 en 5 mei blijft actueel. De democratie is toch de samenleving die ons het beste bevalt en geweld is nooit een oplossing. De dag van de vrijheid vier je en niet met oogkleppen op. We moeten laten zien wat dat is. Daarom openen we met het Wilhelmus en staan we in heel Nederland met het 5 voor 5 moment stil bij onze vrijheid. Ja, het is symboliek, maar ik vind ook dat heel belangrijk.”
Kijk voor meer informatie en het volledige programma op www.bevrijdingsfestivaloverijssel.nl.
