ZWOLLE - De gemeente wil in de komende jaren de stad Zwolle onaantrekkelijker maken voor georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Zwolle is daarvoor begonnen met het programma Ondermijning.
Aan de hand van vier actielijnen wordt de gemeentelijke organisatie, maar ook de Zwolse samenleving, bewuster gemaakt van de risico’s van ondermijnende criminaliteit en hoe ze daarop beter kan inspelen. Het college heeft het programmaplan onlangs vastgesteld.
Totaalaanpak
In de Veiligheidsvisie 2019-2020 is de intensivering van de aanpak van ondermijning als prioriteit benoemd. Het programma Ondermijning zorgt volgens de gemeente voor een totaalaanpak, waarin bewustwording, weerbaarheid van zowel de gemeentelijke organisatie als de Zwolse samenleving én een gecoördineerde, integrale aanpak van ondermijning centraal staan.
Ervaring
Burgemeester Peter Snijders: “Ondermijning speelt breed in de samenleving. Het is een vermenging van onder- en bovenwereld. Die kan zich op allerlei terreinen voordoen en het is belangrijk dat we ons daarvan allemaal meer bewust worden en dat we daarin als gemeente nog meer met andere partners in de stad optrekken. In Zwolle hebben we de afgelopen jaren al ervaring opgedaan met een gezamenlijke aanpak van ondermijnende activiteiten door gemeente, politie, Openbaar Ministerie en Belastingdienst. Denk aan de aanpak van de outlaw motorcycle gangs en onderzoeken naar zorgfraude. Daarbij hebben we tot nu toe gehandeld op basis van concrete symptomen en vermoedens. Het ontbrak nog aan een samenhangende aanpak, waarbij we werken aan bewustwording én aan het voorkomen van ondermijnende criminaliteit. Daarmee gaan we nu aan de slag.”
Aanpak
Het programma richt zich op een brede aanpak om zowel de gemeentelijke organisatie als de samenleving bewust te maken van de risico’s van ondermijning en daarvoor drempels op te werpen. De burgemeester: “Als gemeente willen we gastvrij zijn en dingen mogelijk maken in de stad, dat staat centraal in onze dienstverlening. Maar daarmee werken we misschien onbewust en onbedoeld ook mee aan het faciliteren van ondermijning. Daarom gaan we onze medewerkers en bestuurders bewust maken en werkprocessen tegen het licht houden om te zien of we daarin voldoende barrières hebben ingebouwd tegen mogelijk ondermijnende praktijken. Ook willen we waar dat mogelijk en nodig is meer informatie gaan delen met onze veiligheidspartners. Daarom hebben we ons als Zwolle ook aangemeld voor de landelijke Citydeal ‘Zicht op Ondermijning’, waarmee we meer mogelijkheden krijgen om informatie uit te wisselen met andere partners.”
Pijlers
Aan de hand van vier pijlers wordt het programma in de komende jaren uitgevoerd. Als eerste wil de gemeente als bestuur en organisatie bewust zijn van ondermijnende criminaliteit en ervoor zorgen dat bestuur en medewerkers (signalen van) ondermijning herkennen en melden. Daarnaast wil ze weerbaar zijn tegen ondermijnende criminaliteit. Snijders: “We gaan verschillende beleidsdocumenten en werkprocessen kritisch bekijken en als dat nodig blijkt onze werkwijze wijzigen of drempels inbouwen, bijvoorbeeld in processen voor vergunningen of subsidies.” Als derde punt wil de gemeente de weerbaarheid van de samenleving versterken. “Ook burgers, ondernemers en instellingen moeten zich bewust zijn van ondermijningsrisico’s en bereid zijn om er iets aan te doen. We gaan inwoners en ondernemers informeren en bewust maken van hoe zij met ondermijning te maken kunnen krijgen en oproepen om signalen te melden”, legt Snijders uit. Tot slot komt er een Zwols coördinatiepunt ondermijning. De burgemeester: “De bestrijding van georganiseerde criminaliteit vraagt om een gezamenlijke overheidsaanpak. Daarbij gaan de bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en fiscale inzet hand in hand. Er komt een lokaal coördinatiepunt om de samenwerking met alle veiligheidspartners en andere betrokkenen op elkaar af te stemmen.”
Coördinatiepunt
Snijders vervolgt: “Het programma richt zich dus zowel op bewustwording en preventie als op de gezamenlijke aanpak van ondermijnende activiteiten. Zwolle heeft voor het opzetten van een coördinatiepunt van het ministerie van Binnenlandse Zaken al een bijdrage gekregen. Daarmee kunnen we voorlopig aan de slag; zo gaan we nu bekijken of er een speciaal meldpunt voor inwoners moet komen, zoals de gemeenteraad heeft gevraagd. Maar als je iets opvallends ziet of hoort, dan kun je dat natuurlijk ook nu al gewoon melden bij de gemeente of politie.”
Samenwerking
Niet alleen op lokaal niveau, maar ook regionaal staat de aanpak van ondermijning op de agenda. In de afgelopen week besteedden alle elf IJssellandse gemeenten, samen met onder andere politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst, Omgevingsdienst IJsselland, provincie Overijssel, Veiligheidsregio IJsselland en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Oost-Nederland, aandacht aan het voorkomen en signaleren van criminaliteit, onder andere met de wapen-inleveractie. Ook was er aandacht voor bijvoorbeeld WhatsAppfraude, een vrij nieuwe vorm van criminaliteit, die nog niet door veel mensen wordt herkend
