(door Erik-Jan Berends)
Op de valreep van het jaar van zijn zeshonderdste sterfdag krijgt Joan Cele toch nog een eerbetoon. Saxofoniste Els van der Weij van het Zwolse muziekcollectief Dubbelgreep heeft de handschoen opgepakt voor drie concerten onder de titel Celestial Celebration.
“Ik was wel verbaasd toen ik hoorde dat er aan dit feit geen aandacht werd besteed”, antwoordt ze op de vraag waarom ze het initiatief voor het eerbetoon heeft genomen. “Uit een onderzoekje ontdekte ik dat het eigenlijk wel een interessant verhaal is. Er staat weliswaar een standbeeld van Cele in de stad, maar niemand weer meer wie die is. Terwijl hij als rector van de Latijnse school en organist van de Grote Kerk toch veel heeft betekend. Hij heeft orde geschept in de tijd van de Moderne Devotie, is vernieuwend geweest en had zelfs buitenlandse studenten. Ik meen eveneens te hebben gelezen dat hij als organist ook hervorming in de gezangen heeft doorgevoerd.”
Als saxofoniste speelt Van der Weij normaal gesproken geen oude muziek. “Ik was echter onlangs op het Monteverdi XL Festival in Amersfoort en vond het verrassend leuk oude muziek te spelen. Toen Joan Cele in beeld kwam, werd ik enthousiast. Muziek uit die tijd is nóg ouder.” Op You Tube vond ze werken van Guillaume de Machaut uit de tijd van Cele. “In deze muziek trof ik momenten die eigenlijk heel eigentijds lijken. Ik vond dat heel opvallend”, aldus de saxofoniste.
De drie geplande concerten beginnen met de heel oude muziek en geleidelijk aan wordt, via onder meer Monteverdi, naar de vroege Barok, muziek van Bach, gewerkt. Als slot wordt het nummer ‘Benedicat’ gespeeld dat componist Dick Le Mair speciaal voor deze viering heeft geschreven. “Zo spelen we de geestelijke muziek vanaf de tijd van Cele”, zegt Van der Weij.
De muziekstukken worden uitgevoerd door Trióles, bestaande uit Van der Weij op saxofoon, Louise Berendsen op fluit en Sophie van Dijk op harp. EVA vocaal ensemble, bestaande uit zes zangeressen, staat de musici bij. Van der Weij: “Ik vind het geweldig de combinatie oud en nieuw in de muziek te maken. De saxofoon en dwarsfluit bestonden in die tijd natuurlijk nog helemaal niet.” De initiatiefneemster gaat binnenkort naar het Historisch Centrum Overijssel om nog meer over Joan Cele te weten te komen. “Het doel van dit project is ook om bezoekers te informeren over wie hij was. Dat zullen we onder meer doen via het programmaboekje.”
De concerten zijn op 28 december in de Hervormde Kerk van Ommen, op 29 december in de Grote Kerk in Zwolle en op 30 december in de Andreaskerk in Hattem. “Het is altijd een beetje een ‘lege’ tijd na alle kerstconcerten”, volgens Van der Weij. Via crowdfunding probeert ze de financiën te verwerven om de korte concertreeks mogelijk te maken. Wie het project een warm hart toedraagt, kan een donatie doen via de website www.voordekunst.nl. De concerten staan daar vermeld onder de titel Celestial Celebration.